Jongeren en hun interesses

Omschrijving

Als volwassenen vragen wij ons vaak af hoe we een kind of jongere kunnen motiveren. We zouden bij voorbeeld graag willen dat ze meer gemotiveerd zijn om mee te helpen in huis, of om zich in te zetten voor school en hun huiswerk. ‘Hoe kunnen we jongeren motiveren?’ is echter de verkeerde vraag. In een grootschalig onderzoek naar interesses van jongeren blijkt een betekenisvollere vraag: ‘Wat interesseert jongeren?’ Bovendien kan deze vraag alleen aan de jongeren zelf gesteld worden als: ‘Wat interesseert jou?’

De vraag ‘wat interesseert jou?’ stond centraal in een grootschalig door de European Research Council gefinancierd onderzoek, dat we in 2017 zijn gestart als vervolg op eerdere projecten naar de persoonlijke interesseontwikkeling van jongeren. Aanleiding voor het onderzoek was het grote gebrek aan inzicht in wat jongeren nu eigenlijk zelf waarderen, en waarmee ze zich zonder externe druk bezighouden.
Bij motivatie van kinderen en jongeren hebben we vaak een extern doel in gedachten dat wij als volwassenen belangrijk vinden. We willen jongeren in onderwijs en opvoeding in bepaalde richtingen bewegen en zijn dan teleurgesteld als dat onvoldoende lukt. Zo wordt er regelmatig gesproken over ongemotiveerde jongeren of studenten, waarmee we ze langs onze eigen meetlat leggen. In lijn met het gedachtegoed van John Dewey over de belangrijke rol van persoonlijke ervaring en interesse was ons doel om het beeld eens om te draaien, door te beginnen bij de wereld zoals kinderen en jongeren die zien en willen ontdekken. In dit onderzoek stond in plaats van motivatie het concept interesse centraal, dat een meer intrinsiek en inhoudelijk perspectief afdwingt. Dit onderzoek leverde een compleet ander beeld op dan dat van ongemotiveerde jongeren, want alle jongeren vonden wel iets in de wereld om hen heen belangrijk, en stopten daar tijd en energie in.