Jonge kinderen voelen de impact van de scheiding

Omschrijving

Per jaar krijgen ongeveer 86.000 thuiswonende kinderen te horen dat hun ouders uit elkaar gaan. In 2019 waren dat 9.890 kinderen tussen de 0 en 4 jaar. Hoe zorgen we ervoor dat ook deze kinderen de juiste steun krijgen?

We weten uit het programma van Kansrijke Start dat de eerste 1000 dagen van een kind heel erg belangrijk zijn. Wist je dat de omgeving waarin je opgroeit vanaf 10 maanden vóór de geboorte tot ongeveer 2 jaar bepaalt welke kansen je later hebt? En wat als ouders nou net in die periode gaan scheiden? In 2019 gaf het CBS aan dat kinderen van 2 tot 7 jaar relatief het vaakst een scheiding meemaken. Uit de persoonlijke ervaringen van jongeren bij Villa Pinedo weten
we dat een scheiding vaak al eerder begint dan het moment waarop ouders officieel gescheiden zijn en dus mogelijk gepaard kan gaan met een stressvolle thuissituatie, of ouders die tijdelijk emotioneel minder beschikbaar zijn.

Wat is een scheiding?
Bij een scheiding kiezen ouders ervoor om hun liefdesrelatie te beëindigen en niet langer samen te leven als partners. Met extra nadruk op ‘partners’, want: je blijft altijd ouders van je kind(eren). Het zorgdragen voor de kinderen is vaak een van de moeilijkste aspecten van een scheiding, omdat het niet alleen gaat om de praktische zaken, maar ook om de emotionele impact op zowel de ouders als de kinderen.

Ik heb gescheiden ouders
Als kind van gescheiden ouders weet ik uit eigen ervaring hoe ingrijpend een scheiding kan zijn, ook op jonge leeftijd. Mijn ouders scheidden toen ik twee jaar oud was, en hoewel ik me de scheiding niet herinner, heeft deze gebeurtenis een langdurige impact op mijn leven.
De opvatting dat jonge kinderen geen of minder last hebben van een scheiding omdat ze ‘te jong zijn om het te begrijpen’ vind ik een groot misverstand. Ook al begrijpen kinderen van 0-4 jaar misschien niet precies wat er gebeurt, ze zijn zeer gevoelig voor de veranderingen in hun omgeving en de emoties van hun ouders. In mijn geval betekende de scheiding niet alleen een breuk in het gezin, maar ook het aanpassen aan nieuwe dynamieken zoals het pendelen tussen twee huizen, omgaan met spanningen tussen mijn ouders en het wennen aan nieuwe partners van mijn ouders. Hoewel ik geen herinneringen heb aan mijn ouders als een verliefd stel, voel ik me soms nog steeds verdrietig dat ik nooit heb ervaren
hoe ze samen waren. Foto's en video's helpen me om een beeld te vormen van een tijd die ik me niet kan herinneren. Niet alleen foto’s en video’s gemaakt door mijn ouders, maar ook de foto’s en logboeken die mijn eigen pedagogisch medewerkers toentertijd hebben bijgehouden. Het teruglezen van die observaties biedt me inzicht in mijn eigen ontwikkeling tijdens een moeilijke periode waarin ik nog geen woorden had voor wat ik voelde.