Het belang van pedagogische tact voor het (h)erkennen van verwondering bij leerlingen

Omschrijving

Een grote slak zit op de deur van het klaslokaal. Een groep kinderen verzamelt zich om de deur-met-slak heen. Sommige kinderen zijn gefascineerd door het feit dat een slak verticaal op een deur kan blijven plakken, en vragen zich hardop af hoe dat kan. Andere kinderen grappen dat de slak vast ook wat wil leren. Zou een slak iets kunnen leren? Kan een slak eigenlijk denken? Nog weer andere kinderen vallen helemaal stil, mond open, kijken naar de slak en lijken volkomen op te gaan in die observatie. Zo’n deur-met-slak kan verwondering oproepen, en verwondering manifesteert zich op verschillende manieren. Wat gebeurt er als de juf erbij komt?

In dit artikel gaan we in op wat het betekent voor de juf om pedagogisch tactvol om te gaan met kinderen die zich verwonderen in de klas. Met ‘verwondering’ bedoelen we ‘de emotie die veroorzaakt wordt door het waarnemen van iets nieuws en onverwachts, of onverklaarbaars; verwondering is verbazing vermengd met verwarring of nieuwsgierigheid grenzend aan verbijstering’ (Hove, 1996, p. 442). ‘Pedagogische tact’ staat voor een zorgzame, bedachtzame oriëntatie in ons zijn en handelen met kinderen (Van Manen, 2015).