Bildung in het hbo. Opvattingen van docenten over hun taak in de vorming van studenten.

Omschrijving

Begin 2015 bezetten een paar honderd studenten het Maagdenhuis, het bestuurlijk centrum van de Universiteit van Amsterdam. Eén van de claims was dat aandacht voor hun vorming te veel had geleden onder het ‘rendementsdenken’. Universiteiten zouden te veel een bedrijf zijn geworden waarin de taal van de markt domineerde (Thomas, 2015). In Nederland en België sloegen medewerkers van universiteiten al eerder alarm over de negatieve invloed van een competitieve publicatiecultuur op de vormende taak van de universiteit (Loobuyck, Vanheeswijck, Van Herck, Grieten, & Verkauteren, 2009; Sanderse & Van der Zweerde, 2012). Kritiek op de doorwerking van marktdenken in het onderwijs was zeker niet nieuw (Ball, 2003; Deem & Brehony, 2005; Simons & Masschelein, 2008), maar bereikte met de studentenprotesten destijds wel een symbolisch hoogtepunt in Nederland.

Om duidelijk te krijgen waar (hoger) onderwijs wél over zou moeten gaan, werd in beleidsdocumenten en onderzoeksrapporten vaak een beroep gedaan op de notie ‘vorming’, en meer in het bijzonder op ‘bildung’ (Onderwijsraad 2011, 2013; Bruijn et al., 2012). Met name in het hoger beroepsonderwijs kreeg bildung een impuls door toenmalig onderwijsminister Bussemaker, die bildung expliciet als opdracht aan hogescholen meegaf (Bussemaker, 2015; Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, 2015), waarna de Vereniging Hogescholen (2015), en in het bijzonder de lerarenopleidingen, de handschoen oppakten.