PIP 130

Met de ellende van de toeslagenaffaire nog vers in het geheugen laat de IDFA-documentaire Moeders – over de Amsterdamse Top400-aanpak – bij velen de alarmbellen rinkelen. Ook hierbij leidde het gebruik van algoritmen voor de preventie van mogelijk later antisociaal gedrag tot willekeur, discriminatie en stigmatisering in de aanpak van jongeren.

Klimaatverandering baart kinderen en jongeren veel zorgen. Dat stelt ons als opvoeders en de pedagogiek in het algemeen voor prangende vragen. Het is zaak die vragen op te pakken. Opvoeders krijgen de verantwoordelijkheid om met duurzaam gedrag voor kinderen en jongeren een hoopvollere toekomst te creëren. Maar hoe doe je dat bij zo’n veelomvattend probleem?

Emeritus hoogleraar orthopedagogiek Jan van der Ploeg is 95 jaar oud. Drie jaar geleden overleed zijn echtgenote Sarie van der Ploeg-Hoek. Hij is nog niet van plan om met het schrijven van boeken te stoppen. Bas Levering sprak met hem over het belang van publiceren en over het belang van vriendschappen, waar zijn laatste boek over gaat.

De Meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling is in 2013 ingevoerd en in 2019 aangescherpt om signalen en vermoedens van ernstig huiselijk geweld of kindermishandeling eerder en vaker in beeld te laten komen bij Veilig Thuis. De invoering en aanscherping van de meldcode maken deel uit van een breder maatschappelijk proces waarin een ‘cultuur van melden’ is ontstaan. Zo’n zogeheten meldcultuur heeft problematische aspecten (Janssens, Schout & Wienen, 2021). In dit artikel worden ervaringen van professionals met de meldcode besproken.

Wanneer kinderen in de vrouwenopvang of maatschappelijke opvang wonen, staat hun leven op z’n kop. Na een vaak plotselinge verhuizing moeten ze hun draai vinden in een nieuwe omgeving. De fysieke inrichting van opvangplekken is bovendien een bekende extra stressor voor kinderen: de kamers zijn vaak klein en gehorig, gezinnen moeten soms de woonkamer of keuken delen met andere gezinnen en er zijn weinig plekken waar kinderen kunnen spelen. Wanneer kinderen in de vrouwenopvang of maatschappelijke opvang wonen, staat hun leven op z’n kop. Na een vaak plotselinge verhuizing moeten ze hun draai vinden in een nieuwe omgeving. De fysieke inrichting van opvangplekken is bovendien een bekende extra stressor voor kinderen: de kamers zijn vaak klein en gehorig, gezinnen moeten soms de woonkamer of keuken delen met andere gezinnen en er zijn weinig plekken waar kinderen kunnen spelen. Pedagogisch professionals hebben de taak om in deze onrust te werken aan stabiliteit voor de kinderen. Nieuw onderzoek laat een veelbelovende aanpak zien: het inzetten van natuur als pedagogisch instrument.

06 Interview Jan van der Ploeg ‘Het ontbreken van vriendschappen vormt een ernstig risico’
12 Pedagogiek Het klimaat verandert. De opvoeding ook?
20 Praktijk Kennen is anders dan kunnen
28 Discussie Trauma en veerkracht als achteraf-begrippen
30 Opinie Big Brother is watching your children
38 Pedagogiek Natuur als pedagogisch instrument
 

& verder…3 Redactioneel 18 Kunststukjes 26 In de jeugdhulp 27 iPiP 35 Vergeten woorden, vergeten praktijken? 36 Film 43 Generatie M 44 Warm aanbevolen 49 Koops over onderzoek 51 Agenda + Volgende keer + Service 52 Opvoeden op school

In PiP 129 betoogt Bas Levering in zijn opiniestuk ‘Trauma en veerkracht als achteraf-begrippen’, dat de inmiddels alledaags geworden begrippen trauma en veerkracht vaak naar believen worden ingezet. Volgens hem is het zeer de vraag of ze in concrete gevallen echt iets verklaren. Ook op traumasensitief onderwijs (TSO) levert hij forse kritiek. Zijn bezwaar is onder andere dat het niet trauma-specifiek is. Michiel Asselman en Evelyne Offerman, beiden nauw betrokken bij de ontwikkeling van traumasensitief onderwijs, reageren.