PIP 117 - 2020

Scouting ontstond min of meer per toeval, maar explosief. Het boek Aids to Scouting, dat de inspecteur-generaal van de Britse cavalerie Robert Baden-Powell in 1908 schreef voor spionnen van het leger, werd onverwacht gebruikt door honderden jongens in Engeland, waarna er spontaan allerlei scoutinggroepen verrezen.

Het aantal ongeletterde 15-jarigen is tot 24 procent gestegen. Nergens in de ontwikkelde landen is de weerzin van jongeren om te lezen zo groot als in ons land. Bas Levering sprak met prof. dr. Roel van Steensel naar aanleiding van de herziene versie van De doorgaande leeslijn van Stichting Lezen. Op welke wetenschappelijke kennis zijn de pogingen om de negatieve spiraal te doorbreken gebaseerd?

Hoe ervaren ouders van kinderen die in een gezinshuis wonen de samenwerking met de gezinshuisouders? Vaak gaat het in deze samenwerking vooral over de ontwikkeling van het kind, maar aandacht voor de beleving van de ouders blijkt ook van groot belang.

In een aantal landen is de OECD gestart met een onderzoek naar de prestaties van 5-jarigen. Drie landen hebben meegedaan aan de pilot en de OECD wil uitbreiden. Helma Brouwers volgt de ontwikkelingen. Zij vraagt zich af wat het kan betekenen voor de kwaliteit van onderwijs aan jonge kinderen als ook Nederland gaat meedoen.

Geduld is een weinig ‘sexy’ onderwerp. In de onderwijspraktijk van alledag komt het niet vaak ter sprake. Toch is het goed zo nu en dan even stil te staan bij de spanning tussen geduld en ongeduld. Soms geeft een voorval in de klas daar ook alle aanleiding toe.

Inhoud

06 Interview Roel van Steensel
‘De geletterde ontwikkeling begint al in de voorschoolse fase’
12 Pedagogiek Een PISA voor vijfjarigen?
18 Praktijk Kinderen en beeldschermen
22 Praktijk Luisteren zonder te oordelen in onderwijs en zorg
30 Pedagogiek Geduld als praktische uitdaging
36  Biografie RobertBaden-Powell
40 Onderzoek Samen opvoeden

Verder
3 Redactioneel 17 Kijk op de ander 27 De casus 28 Kunststukjes 35 Generatie M 45 Vergeten woorden, vergeten praktijken? 46 Koops over onderzoek 47 iPiP 48 Warm aanbevolen 51 Agenda + Volgende keer + Service 52 Opvoeden op school

Schermen zijn niet meer weg te denken uit het kinderleven. Dit leidt bij opvoeders vaak eerder tot twijfel dan tot optimisme, maar media hebben ook veel moois te bieden, zoals bleek tijdens de lockdown eerder dit jaar. Het is daarom tijd voor een nieuwe benadering in de (media)opvoedondersteuning: een die nadruk legt op hoe belangrijk media voor kinderen zijn, en die ouders en kinderen helpt om er op een goede manier mee om te gaan. Die benadering bieden Peter Nikken en Dian de Vries in hun recent verschenen boek De schermwijzer.

In de gesprekken van hulpverleners of leerkrachten met jongeren overheerst vaak de stem van professionals als beter-wetenden, conform het medische en onderwijskundige model: protocollair – een gebroken been genezen met zes weken gips – en door methoden en programma’s uit te voeren zonder echt af te stemmen. Maar als dat niet gaat zoals verwacht, slaan onzekerheid en twijfel toe. Geke Klapwijk en Peer van der Helm presenteren hiervoor een andere invalshoek: beter leren luisteren.