Levensvaardigheden in ontwikkeling

Omschrijving

In dit hoofdstuk worden zogenoemde Levensvaardigheden-programma’s beschreven die tot doel hebben kinderen en jongeren inter- en intrapersoonlijke vaardigheden aan te leren teneinde die te kunnen toepassen in voor hen belangrijke situaties. Het gaat om vaardigheden die voor ieder mens van groot belang zijn en die een positieve invloed hebben op zowel de persoonlijke ontwikkeling als de sociale betrokkenheid. Deze programma’s worden op of na school gegeven. Allereerst wordt ingegaan op wat Levensvaardigheden-programma’s zijn en op de effecten van deze programma’s in binnen- en buitenland. Vervolgens worden de effectieve kenmerken van Levensvaardigheden-programma’s gepresenteerd. Daarna volgt de beschrijving van de ontwikkeling van een Nederlands programma Levensvaardigheden voor Adolescenten (Gravesteijn & Diekstra, 2013). Dit programma is gestart in 1997 op verzoek van de gemeente Rotterdam. Sindsdien heeft het programma op basis van empirisch onderzoek en praktijkervaringen drie versies doorlopen. Aan de hand van reviews en meta-analyses wordt de huidige nationale en internationale stand van kennis aangaande effectieve kenmerken van Levensvaardig- heden-programma’s weergegeven. Ten slotte wordt op basis van uitkomsten van deze onderzoeken een overzicht geboden van de ontwikkeling van het Nederlandse programma en de vierde en meest recente versie ervan. Dit hoofdstuk biedt zicht op hoe een programma in een reeks stappen, samen met de doelgroep, onderzocht en verder ontwikkeld kan worden.