Klimaatverandering, migratie, verstedelijking en de geestelijke gezondheid van bedreigde kinderen in de Europese Unie
Omschrijving
Deze bijdrage probeert te verklaren hoe de geestelijke gezondheid van veel Europese gezinnen en kinderen wordt beïnvloed door massale migratie en verstedelijking; een verhuizing veroorzaakt door industrialisatie en overbevolking, versterkt door de langetermijneffecten van klimaatverandering (International Displacement Monitoring Centre [IDMC], 2020). Ten tweede richt het zich op gezinsstress in de groeiende stedelijke omgevingen (United Kingdom Forum for International Education and Training [UKFIET], 2019; United Nations Children's Fund [UNICEF], 2017]). In het bijzonder de één miljoen kinderen in Europa die opgroeien in pleeggezinnen, weeshuizen en vluchtelingenkampen. Ten derde reflecteert de tekst op hoe psychologische kennis kan worden toegepast door de leden van de European Federation of Psychologist's Associations (EFPA) om een groot publiek te bereiken. Een voorbeeld van opschaling wordt gepresenteerd, gebaseerd op partnerschappen met lokale niet-gouvernementele organisaties (NGO's) en overheidsinstellingen, waarbij gebruik wordt gemaakt van digitale media voor de verspreiding.
Het scenario: Wie zullen onze toekomstige doelgroepen zijn?
Om toekomstige doelgroepen voor maatregelen op het gebied van de geestelijke gezondheid te identificeren, moet men zich een idee kunnen vormen van waar de Europese bevolking nu en in de toekomst met hoge stressniveaus te kampen heeft. De algemene contouren van de uitdagingen op het gebied van de geestelijke gezondheid kunnen worden samengevat aan de hand van statistische gegevens en de prognoses daarvan, die ons laten zien waar wij ons bevinden en wie onze diensten nodig zal hebben. Deze gegevens wijzen op een Europa met een kostbare minderheid van kinderen, een enorm gewicht van langlevende ouderen en een vloeiende stroom van intercontinentale migratie - die zich allemaal in de grote steden verzamelt.
Het verbazingwekkende vermogen van de mens om zich aan nieuwe omgevingen aan te passen, heeft ervoor gezorgd dat wij de aarde zozeer zijn gaan bevolken, dat onze geest niet langer wordt gevormd door de noodzaak te overleven onder de verschuivende krachten van de natuur. Vandaag wordt de materiële wereld door ons gevormd, en gevaarlijk, misschien wel tot het punt van uitsterven dat we al in vele andere soorten. De vloedgolf die de meest afgelegen uithoeken van de wereld heeft bevolkt en getransformeerd, is nu aan het wegebben: Volgens de Wereldbank (2020) dalen de geboortecijfers wereldwijd en in de Europese Unie (EU) (behalve in een paar ontwikkelingslanden), en worden de meeste bevolkingen alleen in stand gehouden door een langere levensduur en migratie.
Rond 2050 zal deze golf naar verwachting afvlakken, waardoor landen achterblijven met een grote groep ouderen, en slechts een kleine minderheid van de huidige kinderen en jongeren om de samenleving aan te drijven (United Nations Department of Economic Affairs [DESA], 2020). In het kielzog van de overbevolking zien we nu al intercontinentale migratie veroorzaakt door een onstabiel klimaat, armoede en economische ongelijkheid; en oorlogen en conflicten om nog schaarser wordende natuurlijke hulpbronnen zoals water, bossen en landbouwgrond. Bovendien heeft de industrialisatie van de landbouwarbeid geleid tot migratie van duizenden dorpen naar het binnenland, waardoor een andere wereldwijde trend is ontstaan: die van de verstedelijking. Ook in 2050 zal twee derde van de Europese bevolking in een grote stad wonen, vergeleken met slechts de helft in 1950, en slechts 5% in 1840 (Statistisch Bureau van de Europese Gemeenschappen [Eurostat], 2020). Menselijke mobiliteit en dichtbevolkte steden vormen een ideale habitat voor steeds terugkerende virussen in de lucht, waardoor de sociale netwerken en de economie op alle niveaus nog meer onder druk komen te staan (Aguilar et al., 2020). In Europa - net als in andere delen van de wereld - heeft het gecombineerde effect van deze golven miljoenen vluchtelingen, immigranten en voormalige boerengezinnen gevormd, die worstelen om zich aan te passen aan de nieuwe multiculturele omgeving in dichtbevolkte steden, en in vluchtelingenkampen aan de grenzen van de EU. Onder de druk van deze plotselinge verandering heeft de politieke samenhang van de Unie de neiging zich te verdelen tussen nationalistische agentschappen en populistisch beleid, waartegenover pogingen staan om internationale verdragen, wettelijke en mensenrechten, en democratische instellingen te handhaven. De huidige stilstand van de EU zal hoogstwaarschijnlijk ook de operationele ruimte bepalen voor het werk van de Europese Federatie van Psychologenverenigingen (EFPA), met inbegrip van opties voor grensoverschrijdende interventieprogramma's.
