Inspiratiedocument Brede thuiszittersaanpak

Omschrijving

1.1 Aanleiding
Ingrado zet zich als de vereniging voor Leerplicht en Doorstroompunten in voor de jongeren die geen onderwijs krijgen. Ze maken zich er zorgen over dat een deel van die jongeren op grond van de Leerplichtwet niet in beeld is. Dit raakt de missie van Ingrado ‘Iedere jongere heeft recht op ontwikkeling, Daar maken wij werk van.’ Op basis van de Leerplichtwet wordt alleen gekeken naar ongeoorloofd verzuim, waardoor er formeel alleen gegevens zijn over jongeren die langdurig ongeoorloofd thuiszitten. De groep jongeren die langdurig geoorloofd thuiszit is echter veel groter. Op basis van gege-vens van gemeenten die zich inzetten voor het recht op onderwijs van alle jongeren – dus ook de jongeren die bijvoor-beeld vanwege mentale klachten lange tijd niet naar school gaan en daar als ziek staan geregistreerd – schat Ingrado dat deze groep acht keer zo groot is.1 Ingrado refereert aan de gemeenten die zich ook inzetten op (het voorkomen van) langdurig geoorloofd thuiszitten als “gemeenten met een brede thuiszittersaanpak”.

1.2 Doel
Ingrado heeft Regioplan gevraagd om de brede thuiszittersaanpak van twee organisaties in beeld te brengen. Ze wil daar-mee leerplichtorganisaties die de omslag naar leerrecht willen maken, van input en inspiratie voorzien om een dergelijke aanpak op te zetten. De essentie van een brede thuiszittersaanpak is dat (ook) kinderen in beeld zijn die langdurig geoor-loofd thuiszitten dan wel waarvoor het risico bestaat dat ze langdurig geoorloofd uitvallen van school. Het doel van deze beschrijving is het bieden van handvatten aan gemeenten die zich nog niet op de langdurig geoorloofde thuiszitters rich-ten voor de manier waarop ze dat wel kunnen doen en hoe ze dat kunnen verantwoorden. Op basis van deze doelstelling zijn de volgende vragen geformuleerd voor het opstellen van de casusbeschrijvingen:
1) Hoe ziet de brede thuiszittersaanpak van de verschillende organisaties eruit?
Wat is het doel, wat is de inzet (aantal fte), met wie wordt samengewerkt, wie heeft welke rol, wat is de rol van leer-plicht/leerrecht precies? Welke definities worden gebruikt (i.h.b. definitie van thuiszitter)?
2) Op welke manier onderbouwen de organisaties hun brede thuiszittersaanpak?
Hoe onderbouwen de organisaties de activiteiten op geoorloofd verzuim, welke afspraken zijn gemaakt over het mel-den en registreren van langdurig geoorloofd verzuim?
3) Sinds wanneer bestaat de brede thuiszittersaanpak in haar huidige vorm?
Hoe is de brede thuiszittersaanpak tot stand gekomen? Wat was de aanleiding, waar lag het initiatief, hoe is de aan-pak geborgd en wat was daarvoor nodig?

1.3 Aanpak
Om tot een bruikbaar resultaat te komen voor de leden van Ingrado, bestaande uit handvatten voor de leerplichtorgani-saties en input voor een gesprek van Ingrado met de Rijksoverheid, hebben we twee casestudies uitgevoerd bij leer-plichtorganisaties die nu een brede thuiszittersaanpak hanteren. Daarbij is ervoor gekozen de belasting voor de organisa-ties zelf tot een minimum te beperken door eerst deskresearch uit te voeren op reeds bekende informatie. Vervolgens is de casus nader in beeld gebracht in een groepsgesprek met vertegenwoordigers van de leerplichtorganisatie. De resulta-ten zijn verwerkt in geanonimiseerde casebeschrijvingen die met enkele vertegenwoordigers van andere leerplichtorga-nisaties zijn doorgenomen. Daarbij is gekeken of de beschrijvingen input leveren voor de leerplichtorganisatie voor een eigen aanpak, of de beschrijvingen helder zijn en of er nog eventuele aanvullende vragen zijn om in te vullen. Deze reac-ties zijn vervolgens weer besproken met de twee leerplichtorganisaties en heeft geleid tot verhelderingen en aanvullin-gen in de beschrijvingen.

1.4 Leeswijzer
Het doel van deze rapportage is zodanige casusbeschrijvingen te leveren met daarin de werkwijze van de leerplichtorga-nisaties en van alles wat daarbij komt kijken, dat andere gemeenten en regio’s er inspiratie uit kunnen putten om ook met een dergelijke aanpak aan de slag te gaan. Eerst worden deze casussen in achtereenvolgens hoofdstuk 2 en 3 be-schreven, waarna de rapportage afsluit met een korte epiloog met onder meer een reflectie op voornaamste overeen-komsten (hoofdstuk 4).