Factsheet beeldschermgebruik van dichtbij

Omschrijving

Beeldschermen, waaronder tablets, PC’s, laptops en mobiele telefoons, zijn niet meer weg te denken uit onze maatschappij. De digitale media leveren onmiskenbaar enorme voordelen op en we kunnen er ook niet meer buiten. Ongezond of overmatig gebruik kan echter gepaard gaan met negatieve gezondheidsgevolgen.(1) Daarom is het goed om als professionals - betrokken bij onderzoek, beleid, onderwijs en praktijk - verschillende gezondheidsgevolgen van overmatig digitale media en schermgebruik bij kinderen op een rij te zetten. Op die manier is een weloverwogen standpunt in te nemen bij de voorlichting aan ouders voor adviezen passend bij de leeftijd van het kind.

In deze factsheet geven we een beknopt overzicht van aangetoonde gezondheidseffecten voor algemene ontwikkeling, overgewicht, oogontwikkeling, houding en motoriek, slaap en mentale gezondheid.

Ontwikkeling en opvoeding
Kinderen gebruiken media via beeldschermen al vanaf een heel jonge leeftijd.(4, 5) Volgens recent onderzoek onder ouders met kinderen tot en met 6 jaar besteden kinderen van 0-1 jaar per dag al gauw een uur aan beeldschermen en 6-jarigen 2 uur per dag.(5, 6) Vooral kinderen jonger dan 4 jaar hebben, dankzij de komst van tablets en smartphones, hun mediagebruik in de afgelopen jaren met ongeveer een half uur per dag uitgebreid.(7) Oudere kinderen besteden elke dag nog meer tijd aan beeldschermen, oplopend tot 3 a 4 uur aan het eind van de basisschool en tot 6 a 7 uur halverwege de middelbare school.(8) Vrijwel al die tijd wordt zittend doorgebracht. (9) Mediagebruik door kinderen kan verschillende voordelen voor hun ontwikkeling hebben, hoewel die voordelen wel sterk afhankelijk zijn van hoe en met wie kinderen samen de media gebruiken. Te veel tijd besteden aan schermen kan echter andere activiteiten onder druk zetten, zoals slapen, speeltijd met vriendjes, contact met de (groot)ouders, sporten, leren of hobby’s die creativiteit bevorderen. En wanneer kinderen daar in hun ontwikkeling te weinig tijd voor vrij maken kan dat hun sociaalemotionele, lichamelijke en cognitieve ontwikkeling in de weg zitten.(3)