Dagvaarding van de Nederlandse staat in kort geding op 6 maart 2024 inz
KERN VAN DE ZAAK
1. Meldbriefprocedure. De meldbriefprocedure maakt mogelijk dat uithuisplaatsingen van kinderen stilzwijgend worden verlengd zonder dat de ouders of de kinderen worden gehoord, omdat zij de brieven niet ontvangen, begrijpen of adequaat beantwoorden2.
2. Ontoelaatbaar. De procedure ligt vast in een procesreglement zonder wettelijke basis. Dat is in strijd met artikel 10 van de Grondwet, omdat het verlengen van uithuisplaatsingen, via een meldbriefprocedure of anderszins, steeds inbreuk maakt op de persoonlijke levenssfeer
3. De procedure is volgens het Gerechtshof Amsterdam en het Gerechtshof Den Haag bovendien in strijd met het hoorrecht zoals dat volgt uit het Nederlandse Wetboek van Rechtsvordering (Rv)4. De meldbriefprocedure is bovendien in strijd met het recht op een eerlijk proces en het recht op gezinsleven; zoals gewaarborgd door het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM)5. Het EVRM bepaalt immers in art. 6: “everyone is entitled to a fair and public hearing”. Kinderen krijgen bovendien - meer in het algemeen - onvoldoende gelegenheid om te participeren in de procedure6. 3. Direct rechtzetten. Potentiële inbreuken op een eerlijk proces moeten direct worden rechtgezet7. De Staat kan daarom niet volstaan met het afwachten van gunstige ontwikkelingen en het voornemen om te bevorderen dat de meldbriefprocedure verdwijnt.
4. Procesreglement. Uit een eerdere procedure blijkt dat advocaten - ook in kort geding - een uitspraak kunnen verkrijgen over de aanvaardbaarheid van een procesreglement8.
5. Meldbriefprocedure. De meldbriefprocedure ligt vast in art. 6.1 Procesreglement Civiel Jeugdrecht9. De procedure maakt mogelijk dat uithuisplaatsingen van kinderen stilzwijgend verlengd worden zonder dat de ouders of de kinderen worden gehoord. Ouders worden bij een meldbriefprocedure niet gehoord, omdat zij de meldbrieven vanuit de rechtspraak niet ontvangen, begrijpen of adequaat beantwoorden. Kinderen worden voor de procedure überhaupt niet uitgenodigd10.
6. Stichting Recht Kinderen van de Staat. De eerste eiser is de Stichting Recht Kinderen van de Staat. De stichting maakt het mogelijk voor de (sociale) advocatuur om de rechten te bewaken en te bevechten voor kinderen in het algemeen en voor kinderen en hun ouders/verzorgers in de jeugdzorg in het bijzonder11.
7. Vereniging Jeugdrecht Advocaten Rotterdam. De tweede eiser is de Vereniging Jeugdrecht Advocaten Rotterdam (VAJR) en richt zich op de bevordering van en controle op de kwaliteit van rechtsbijstand in jeugdzaken in de meest ruime zin. De overige eisers zijn enkele jeugdrechtadvocaten, die actief zijn binnen de VJAR als bestuurder en/of betrokkene.
8. Duizenden kinderen. De Minister heeft bevestigd dat in de periode 2020-2023 over meer dan 3000 kinderen een verlengde uithuisplaatsing is uitgesproken zonder dat de ouders of de kinderen zijn gehoord, terwijl er gevallen zijn waarin de ouders onvoldoende zelfredzaam zijn om adequaat te reageren op de meldbrief. Dit staat daarmee vast tussen partijen12.
9. Rapporten rechtspraak. In 2 rapporten vanuit de rechtspraak wordt al onderkend dat dat de meldbriefprocedure moet worden afgeschaft13, maar dit is nog steeds niet gebeurd.