12. De maatschappelijke taak van de kinderopvang

Omschrijving

In dit hoofdstuk plaatsen de auteurs het oefenen van een democratische houding in het kader van de maatschappelijke taak van de kinderopvang. Die taak krijgt – naast de economische en de pedagogische functie – veel aandacht in de sector. Zo boog een groep van betrokken mensen uit de kinderopvangsector zich over de pedagogi- sche en maatschappelijke opdracht die de samenleving aan de kinderopvang stelt. Deze Initiatiefgroep Context Kinderopvang stelde een manifest op waarin staat dat kinderopvang bijdraagt aan de ontwikkeling van kinderen tot evenwichtige leden van de samenleving en aan de opvoeding van kinderen tot democratische burgers. Kinderen hebben – naast het recht op zorg en bescherming – ook recht op deze maatschappelijke voorbereiding. De kinderopvang is volwaardig opvoedpartner in de driehoek gezin-school-kinderopvang en biedt kinderen een veilige plek om zich te ontplooien, hun voorkeuren te ontdekken en zich sociaal te ontwikkelen.
Het is de maatschappelijke opdracht van de kinderopvang om in de opvoeding aandacht te besteden aan het algemeen belang, om de grondbeginselen van de democratie veilig te stellen. Hoewel de verantwoordelijkheid voor de opvoeding van kinderen primair ligt bij hun ouders, hebben ook andere volwassenen om het kind heen hierin hun taak. Omdat meer dan 90 procent van de kinderen gebruikmaakt van een vorm van formele kinderopvang, heeft de kinderopvang een verantwoordelijkheid tegenover ouders, kinderen en maatschappij. Die krijgt vorm in een volwaardige vervangende opvoedomgeving die ouders in staat stelt te werken en hen waar nodig steunt of adviseert bij de opvoeding. Kinderen vinden in kindercentra een veilige omgeving waar ze verbindingen kunnen aangaan met anderen en leren deelnemen in een democratische leefgemeenschap. Kindercentra opereren hierbij niet solistisch, maar in hun lokale en regionale context en in samenwerkingsverbanden met bijvoorbeeld onderwijs en jeugdzorg.