PIP 91 - 2016

Het belang van de ontwikkelingstheorie van Jean Piaget voor opvoeding en onderwijs is groot. Het heeft immers weinig zin om kinderen iets te willen bijbrengen als ze daar nog niet aan toe zijn. Piagets fasen-theorie vormt voor velen nog altijd een richtlijn, ook als het om morele ontwikkeling en opvoeding gaat.

Piaget nu

Waarom zouden wij nu nog Piaget moeten bestuderen? Daar is een aantal goede redenen voor. Ten eerste is er een wetenschappelijke reden. Wie de hedendaagse ontwikkelingspsychologie wil begrijpen moet goed inzicht hebben in het werk van Piaget. Dat is het geval omdat in tal van moderne theorieën allerlei sporen van Piagets denken zijn terug te vinden. De meeste onderzoekers hebben inmiddels het geloof in de fasen van Piaget, met hun leeftijdsgrenzen en met hun structurele kenmerken, verloren. Maar intussen bestaat de kern van veel theorieën op uiteenlopende gebieden van de cognitieve en sociale ontwikkeling nog altijd uit een Piagetiaans equilibriummodel. De voortgang van de ontwikkeling is afhankelijk van confl icten, die leiden tot een hernieuwd vinden van evenwicht tussen assimilatie en accommodatie. Het is goed hierbij aan te tekenen dat theorieën over de cognitieve ontwikkeling zich gewoonlijk op een expliciete wijze verhouden tot Piagets theorie. Zulke theorieën zijn dus zonder kennis van Piagets theorie niet te begrijpen. 

‘In die zin is het toch een klein beetje een zootje’ Eind vorig jaar verscheen Het seculiere experiment van prof. dr. Hans Boutellier, wetenschappelijk directeur van het Verwey-Jonker Instituut. Hij beschrijft in dit boek hoe we in de afgelopen vijftig jaar zonder god gingen samenleven. Bas Levering sprak met hem over de vraag in hoeverre dat gelukt is.

In de afgelopen jaren schreef Bas Levering voor PiP pedagogische recensies van romans en interviewboeken. Ze zijn op de website van PiP terug te vinden. In dit artikel onderbouwt hij waarom voor relevante pedagogische theorievorming ‘goed verzonnen’ hem even lief is als ‘waargebeurd’.

De roman The Children Act van Ian McEwan draait om de dialoog tussen Adam, bijna 18 jaar oud, die een medische behandeling weigert en een rechter die moet beslissen of de artsen hem ondanks zijn verzet toch mogen behandelen. Vanwege acute leukemie is een bloedtransfusie noodzakelijk, maar de jongen weigert dit om religieuze redenen. De spanning zit ’m in de eerste plaats in het feit dat de jongen weliswaar minderjarig is, maar dat zijn mening volgens de Engelse Family Reform Act bij een medische beslissing serieus moet worden genomen vanaf 16 jaar.

PIP 91 - 2016 (Compleet nummer)

Samenleven in culturele diversiteit kan interessant, leuk en opwindend zijn en tegelijkertijd moeilijk en irritant. Niet makkelijk bespreekbaar in de klas. Een groep lerarenopleiders basisonderwijs en voortgezet onderwijs ziet vermijdingsgedrag. Dit was een van de redenen om in een leergemeenschap
(zie kader), ieder vanuit zijn of haar vak, onderwijs te ontwerpen dat gericht is op het leren over en het ontwikkelen van engagement voor samenleven in diversiteit en gemeenschappelijkheid. We kozen voor het werken met verhalen.

Al steigerend, snuffelend, briesend en hinnikend wordt de ouder meegenomen in de bepaling van de ‘rangorde’. Het paard maakt de ouder kenbaar welke plaats deze in het gezin inneemt en of zijn of haar gedrag wel congruent is.