2017
Je legt jezelf een forse last op de schouders als je naast het tiendelige Handboek Methodische Ouderbegeleiding van wijlen Alice van der Pas een basisboek over ouderbegeleiding wilt schrijven. Pieter Remmerswaal en Ad de Gouw, respectievelijk voormalig plaatsvervangend hoofdredacteur en redactiesecretaris van het tijdschrift Ouderschapskennis, gingen de uitdaging aan en schreven Snap jij die ouders?. Dit ‘basisboek professioneel werken met ouders’ verscheen nota bene in de vorm van de gelijknamige, dikke editie van het tijdschrift Ouderschapskennis.
Patchwork is een handwerktechniek waarbij verschillende lapjes stof aan elkaar worden genaaid. Om tot een mooi eindproduct te komen, zijn er ontelbare mogelijk heden.
Onderling worden vaak stofjes en patronen uitgewisseld. De rubriek Patchwork bevat verhalen die illustreren hoe ouderbegeleiders samen met ouders een nieuw verhaal ‘weven’ waarin andere en rijkere stukjes van hun ouderschap zichtbaar worden. In deze editie een bijdrage van systeemtherapeut Jolanda Venderbosch
Op de afdeling Verloskunde & Gynaecologie van het Erasmus MC– Sophia geven wij als medisch maatschappelijk werkers (MMW) methodische ouderbegeleiding. Onze patiëntenpopulatie bestaat grotendeels uit ‘kwetsbare zwangeren’. Vaak is er bij deze vrouwen sprake van een breed scala aan problematieken met diverse invalshoeken en benaderingswijzen. Maar: bij ouderbegeleiding staat de patiënt altijd centraal. Het gaat om haar omstandigheden, haar toekomst met betrekking tot haar kind(eren) en het perspectief van haar – aanstaande – ouderschap. In dit artikel meer over ons werk met als rode draad het verhaal van mevrouw Jansen.
Eenoudergezinnen, meeroudergezinnen, fusiegezinnen, regenbooggezinnen… Tegenwoordig worden kinderen - veel meer dan vroeger - grootgebracht in verschillende gezinssituaties. In het onderwijs beïnvloeden we hoe studenten later in contact staan met deze ouders. Wij hebben dus een verantwoordelijkheid in het verbreden van de horizon van onze studenten. Maar hoe zit het eigenlijk met ons eigen blikveld? Vallen wij in onze lessen niet ook nog steeds vaak terug op het klassieke beeld van een witte vader en moeder die met hun twee kinderen in een rijtjeshuis wonen? In het onderwijs aandacht besteden aan diversiteit in ouderschap begint bij jezelf.
In 2014 verscheen het boek Eindeloos ouderschap. Zorgen voor je kinderen houdt nooit meer op van Herman Vuijsje en Anneke Groen. Een titel die nieuwsgierig maakt, een ondertitel die de wenkbrauwen doet fronsen. Want wat betekent dat voor mij, onze kinderen en onze samenleving? Hoe doe je dat eigenlijk; ouderen over een volwassen kind?
De samenwerking tussen ouders en pleegouders is vaak ingewikkeld en vooral gebaseerd op een visie op (pleeg)ouderschap en een juiste roldifferentiatie tussen ouders en pleegouders. De juridische vormgeving zou eerder het sluitstuk van het proces moeten zijn dan het begin ervan. Het is dan ook stuitend dat de commissie ‘Herijking ouderschap’ wel opdracht gaf tot een onderzoek onder pleegouders, maar verzuimde een soortgelijk onderzoek te laten uitvoeren onder de ouders van uit huis geplaatste kinderen. Laat gelijkwaardigheid nou net een van de basiselementen zijn die een goede samenwerking kenmerkt. Het rapport dreigt de toch al voortschrijdende juridisering binnen de jeugdbescherming alleen maar te versterken.
In de rubriek Opgetekend - de naam zegt het al - tekent ouderschapsdeskundige Janneke van Bockel de ervaringen op van ouders die op haar pad komen. Ditmaal het verhaal van een moeder van een ernstig gehandicapte zoon.
Anne Koning is systeemtherapeut en ouderbegeleider. Samen met een collega heeft ze een praktijk in Amsterdam waar ze therapie aanbiedt aan ouders en gezinnen diete maken hebben met relatieproblemen, conflicten of geweld binnen het gezin. Daarnaast is ze trainer en opleider voor hulpverleners die werken met complexe gezins- en relatieproblematiek. Anne Koning is ervaringsdeskundige op het gebied van homoouderschap en meerouderschap. De afgelopen jaren heeft zij zich steeds meer toegelegd op de begeleiding van homo-ouders die – soms met meer dan twee ouders – gezamenlijk een kind opvoeden.
Wat valt er te lezen, leren, zien en luisteren? Ouderschapsdeskundige Janneke van Bockel signaleert publicaties, uitzendingen en bijeenkomsten die de moeite waard zijn. Suggesties voor deze rubriek zijn welkom via redactie@ouderschapskennis.nl
Vaderschap kenmerkt zich door een principieel verbonden-zijn, zelfs als daar in het dagelijks leven niets van te zien is. Voor stiefvaders ligt dit precies omgekeerd. Ook als door jarenlange inzet en liefde een diepe verbondenheid is ontstaan, blijft er altijd onzekerheid over de band met het stiefkind. Deze onzekerheid uit zich in gevoelens van gemis, schuld, schaamte, angst en/of vernedering. Aldus Johannes Mol, die zelf stiefvader is en onderzoek deed naar stiefrelaties. In dit artikel omschrijft hij hoe het stiefvaderschap – ook als het heel goed gaat – pijnlijke gevoelens blijft oproepen.
Hoe kun je studenten oudervriendelijker laten denken zonder ze de les te lezen? In haar columns geeft docent Maartje van Amsterdam een kijkje in haar klas.
We naderen het einde van een trainingsbijeenkomst die gaat over werken met ouders in de SPH. Als we nog wat napraten, vraagt een studente mij: ‘Heb jij je ooit voorgenomen de opvoeding van je kinderen anders aan te pakken dan je ouders jou hebben opgevoed?’ Wat een mooie, concrete vraag. Ik antwoord haar: ‘Ik heb me onder meer heel stellig voorgenomen om vaak “ik hou van je” tegen onze kinderen te zeggen. In het gezin waarin ik opgroeide, werden deze woorden niet gemakkelijk uitgesproken.
Als moeder leek het mij heerlijk om dat soort gevoelens wel spontaan te uiten. En voor mijn kinderen leek het me een veilige basis. Ik hoopte dat het aanstekelijk zou werken; dat mijn kinderen het zelf ook zouden kunnen.’
Alice is dood. Sorry als dat rauw op je dak valt omdat je het nog niet gehoord had.
Bij het maken van deze Ouderschapskennis, is de zin die continu door mijn hoofd zoemt: ‘Dit wordt de eerste editie zonder Alice.’ Ze had dan wel al jaren geleden afscheid genomen als hoofdredacteur, ze was nog altijd stevig in beeld… Alice van der Pas, oprichter van Ouderschaps kennis, de oermoeder van de zo zorgvuldig door haar geformuleerde ouderschapstheorie en het bufferdenken.
In Finland is het aantal kinderen dat uit huis geplaatst wordt sinds 1990 sterk toegenomen.
Omdat er voor hun ouders maar weinig begeleiding was, is de VOIKUKKIApraktijk ontwikkeld. De ouders krijgen hier sociale steun in de vorm van peer-support. Naast de ouders nemen professionele counselors en liefst ook peer-counselors deel aan de groepsbijeenkomsten. In dit artikel bespreken we VOIKUKKIA (Fins voor Paardenbloemen) en analyseren we deze praktijk aan de hand van theoretische concepten.
Wie zijn dat: ouders in de 21ste eeuw in Nederland? Op het eerste gezicht lijkt het antwoord voor de hand te liggen: ‘Nou ja, gewoon… alle mannen en vrouwen in ons land die kinderen hebben, toch?’ Maar na lezing van het rapport Kind en ouders in de 21ste eeuw van het Staatscommissie Herijking Ouderschap kijk ik hier anders tegenaan.
Dit alles blijkt ineens ingewikkelde materie met veel haken en ogen. Deze zomer las ik het rapport, liet de inhoud een poosje op me inwerken en heb me daarna vooral afgevraagd hoe het komt dat dit rapport zo weinig stof heeft doen opwaaien. Een enkele kritische noot op de opiniepagina en hier en daar wat gesputter in de politieke wandelgangen, daar bleef het bij. Terwijl de voorstellen van de commissie volgens mij een fors maatschappelijk debat verdienen.